We missen God

Op RKNieuws.net verscheen deze week een bijdrage die ik met veel interesse heb gelezen. Het gaat over een vaststelling die ik al jaren geleden deed. Ogenschijnlijk is iedereen blij dat we in een geseculariseerde samenleving wonen. Die vaststelling klopt grotendeels, maar de reden waarom we daarmee zo blij zijn, daar staat echter niemand bij stil.   In dat artikel wordt mooi aangehaald dat we God missen. We zijn niet blij dat we van Hem af zijn. Het valt mij ook steeds weer op dat als je mensen vraagt “Geloof je in God” dat je niet zo vaak een “neen” te horen krijgt. Wel dat men gelooft dat er iets is, een iets dat zeker groter is dan zichzelf en dat men niet kan benoemen. Missen we God dan niet gewoon omdat we Hem niet leren kennen? Is God dan niet de vreemdeling die we regelmatig tegenkomen aan de overkant van de straat en die we intrigerend gadeslaan en eigenlijk zouden beter willen leren kennen? Maar we durven zelf niet de straat oversteken en hallo zeggen…   Ik vind het opvallend dat je ook merkt dat mensen religie moeilijk kunnen loslaten. Nog steeds worden begrafenissen in kerken gehouden, worden vormsels toegediend en trouwt men vrij makkelijk voor het altaar. Schone schijn of een on(h)erkend verlangen naar iets meer?   Ik denk dat de meeste mensen systematisch de rooms-katholieke kerk de rug hebben toegekeerd in de vorm van een bevrijding. De algemene onderstroom van de laatste decennia is er duidelijk één van meer egocentrisme, egoïsme zelfs. Het ik bepaalt de norm. Maar tegelijk is de algemene eenzaamheid toegenomen, samen met het besef dat ik alleen niet genoeg is. Dat er iets meer moet zijn.   In de genoemde column haalt men ook aan dat een nieuw geloof de rede moet aanvullen, dat men voeling moet krijgen met waar de mensen in geloven. Tegelijk wijst men op de fout die de katholieke kerk heeft gemaakt: zelfs de priesters spreken over humane waarden. Godsdienstlessen in scholen hebben het zelden nog over God, tenzij over de verhaaltjes uit de bijbel.   Als men met “aansluiting zoeken” bedoelt dat men een religie moet bouwen die naar de algemene zin van de mensen is, probeert men dan niet God naar zijn beeld te vormen? Het omgekeerde is echter waar: wij zijn naar het beeld van God gebouwd. Godsdienst betekent dat je aanvaardt dat er een God is, die een plan en een doel voor ons heeft. Een God die ons richtlijnen heeft gegeven, die niet zomaar à la carte te nemen of te laten zijn.   Als een moderne godsdienst inhoudt dat we er een warenhuisreligie van maken waarin we allemaal kunnen shoppen en enkel de producten nemen die ons bevallen, dan schiet er in wezen niks over van geloven in God. De auteur van de genoemde column  schrijft: “Het komt er nu op aan een geloof te verkondi­gen dat […] de vrijheid niet ver­w­erpt maar verbindt met het ver­lan­gen naar ver­loss­ing en menslievend­heid.”   Een fundamentele wet van God (volgens de Mormoonse leer) is keuzevrijheid. God heeft ons het recht gegeven voor onszelf te kiezen. Fundamenteler kan vrijheid niet zijn. Maar die wet heeft een logisch gevolg: onze keuzes zijn vrij, de consequenties kiezen we echter niet. Als we kiezen voor God, moeten we de consequenties van die keuze aanvaarden en dat betekent dat we écht geloven in God en luisteren naar Zijn raad. Wie echt gelooft in de Verzoening van Christus, weet dat er geen grotere vrijheid bestaat dan verlost te zijn van zonden en boetedoening, dan verlost te zijn van een geestelijke dood en recht te hebben op eeuwig leven. Als godsdienst echter betekent dat we de vrijheid hebben om geboden van God vrijblijvend op te nemen, moeten we aanvaarden dat we eigenlijk gevangen worden in het web van de hel.   Godsdienst moet duidelijk zijn. Het gaat niet om verhaaltjes met een humane boodschap. Het gaat om fundamentele zaken die duidelijk uitgelegd moeten worden zodat iedere mens een vrije keuze heeft. Want kiezen tussen zaken waarvan informatie wordt achtergehouden, is geen vrije keuze. Verkeerd voorgestelde keuzes zijn de ultieme beroving van vrijheid. Als godsdienst verbonden moet worden aan het verlangen om verlossend te werken, dan zal ze duidelijke taal moeten spreken.   Die taal vinden we in het evangelie van Christus. Wie God mist, kan Hem daarin leren kennen. Als we God missen in ons leven, verliezen we veel meer dan de vrijheid om nu te leven. Die boodschap moet een godsdienst duidelijk brengen, ook al schrikt dat veel mensen misschien af. Maar dan geeft godsdienst tenminste een echte vrije keuze, met de mogelijkheid de bevrijding van het geloof in God werkelijk te ervaren.